Çipli Toner Nedir

Entegre, yonga olarak ta adlandırılan chip (çip) çok sayıda transistörün birleşimiyle elde edilen elektronik devre elemanıdır. Tıptan savunma sanayine birçok sektörde kullanılan çip, yazıcı toner kartuşların beynidir. Çip, toner yazıcıya takıldığında kalibrasyon işlemini yapar ve toner ile yazıcı arasındaki koordinasyonu sağlayarak baskı sayısı ile baskı kalitesini ayarlar.

Toner kartuşlar çipli ve çipsiz olmak üzere iki gruba ayrılırlar. HP, CANON, SAMSUNG, XEROX, LEXMARK, OKI, EPSON, vs. lazer yazıcıların tonerleri büyük oranda çiplidir. Bu markaların çok az sayıda toner kartuşları çipsiz üretilmektedir. Örnek; Hp Q2612A Toner, Canon FX-10 Toner, Samsung SCX-4521D3 Toner,… çipsiz tonerlerdir. BROTHER ise tamamen çipsiz toner üretimi yapmaktadır. Ancak, brother tonerlerin üzerinde de chip vazifesi yapan çark (reset çarkı) vardır. Birde, bazı samsung tonerlerde sigorta mevcuttur.

Çipli tonerlerde çip değişimi bir kereye mahsus değildir! Yani, her toner değiştiğinde chip te değişmiş olur. Sıfır orjinal toner veya yan sanayi üretimi muadil toner üzerlerinde chip ile gelirken, toner dolumu işleminde her dolumda chip değişimi muhakkak yapılır/yapılmalıdır. Yine, chipsiz brother yazıcıların toner dolumu yapılırken reset çarkı başlangıç konumuna getirilerek ayarlanır/ayarlanmalıdır. Toner dolumu yapıldığında eğer chip değiştirilmez ise ya da takılan chip yazıcı ile uyumsuz olursa veya brother tonerlerin reset çarkı ayarlanmaz ise lazer yazıcılar toneri boş görecektir. Chip yuvası veya reset çarkı olmayan demo tonerlere dolum yapılamaz!

Önemli Bilgi: Toner dolumu yapıldığında eğer çip değiştirilmez ise yazıcıların faks özelliği çalışmaz. Çip değiştirilmediğinde özellikle renkli lazer yazıcılarda ise ciddi renk kayıpları olur. Dolayısıyla toner dolumu yapıldığında sağlıklı çıktılar almak için çip mutlaka değiştirilmelidir.

Biten toner eğer yeni bir orjinal toner ile değiştirilirse çip sorunu katiyetle yaşanmamaktadır. Orjinal toner fiyatları çok yüksek olduğu için tüketiciler alternatif yol olarak ya muadil toner satın alınmakta ya da toner dolumu yaptırmaktadırlar. Bu durumu bilen yazıcı üreticileri farklı uygulamalar geliştirerek bu alternatif yola set koymak istemektedirler. İnternete bağlı yazıcılara online yazılım güncellemesi yapılarak piyasadaki mevcut çipler pasife düşürülmektedir. Özellikle SAMSUNG, HP ve LEXMARK bu manada ciddi çalışmalar yapmaktadırlar. Tabi gerek muadil toner üreticileri gerekse de toner dolumu yapan firmalar bu setleri aşacak formüller geliştirmektedirler. Ancak, ara dönemlerde yaşanan çip sorunları tüketicilere iş ve zaman kaybı olarak yansımaktadır.

Toner Çip Fiyatları

Tüketiciler yeni lazer yazıcı alırken toner kartuşun çipli mi yoksa çipsiz mi olduğuna dikkat ederek ve kullanıcı dostu diye tanımladığımız çipi uygun yazıcıları tercih ederlerse ileriye dönük baskı maliyetlerini hayli düşüreceklerdir. Zira, yazıcı üreticileri özellikle çipleri pahalı olan tonerler için engelleyici uygulamalar geliştiriyorlar. Bazı tonerlerin çipleri 2TL iken bazı tonerlerin çipleri 100TL‘nin bile üzerindedir. Haliyler, çipi pahalı toner kartuşların dolumu da pahalı olacaktır. DİKKAT! Her toner dolumu yapılırken çip muhakkak değişir.

Önemli Bilgi: Özellikle piyasaya yeni arz edilen lazer yazıcıların toner kartuşu bittiğinde yenisini tedarikte ciddi aksaklıklar oluşabiliyor. Toner dolum için yedek parça temin etmek şöyle dursun, muadil toner hatta ve hatta bazen orjinal toner bile bulunamayabiliyor. Örnek; Oki C332dn ve MC363dn Lazer Yazıcılar. Bu yazıcıların piyasaya arzları üzerinden bir yıl geçmesine rağmen hala toner çipleri tedarik edilemiyor. Dolayısıyla tüketici mecburen ya yüksek fiyatlı orjinal toner alıyor ya da yeni bir yazıcı arayışına giriyor.

Toner Çip Resetleme

Yanlışlıkla çipi pahalı toner alan tüketiciler toner dolumu yaptırırken çip maliyetinden kurtulmak için yazıcı resetleme işlemi yaptırmaktadırlar. Yazıcının ana kartına monte edilen bir devre ya da bilgisayardan yazıcının epromuna yüklenen bir yazılım ile toner çipi devre dışı bırakılmaktadır. Bu işlem ile her ne kadar toner dolum yapıldığında çip maliyetinden kurtulmuş olunsa da, iki sakınca ile karşı karşıya kalınmaktadır.

• Yazıcı garanti dışı kalır. Nadir de olsa yazıcı ana kart arızası vermektedir. Böyle bir durumda GARANTİ olmadığı için yeni yazıcı almak durumunda kalabilirsiniz.
• Kalibrasyon yapılmadığı için baskı kalite kayıpları olacaktır. Ayrıca toner doluluk oranı takip edilemediğinden baskı sayısı kayıpları da yaşanacaktır. Dolayısı ile ideal olan yazıcı resetleme değil toner dolum yapıldığında toner çipi değiştirmektir.

Toner Çipi Değiştirme

Farklı farklı şekillerde olan toner çipleri her tonerin üzerinde farklı konumdadırlar. Toner çipi, bazılarında tonerin yan kapağında, bazılarında ön tarafta, bazılarında üstte, bazılarında ise öyle bir yere konumlandırılmış ki çipin yerini tespit etmek hayli zordur. “Nerede bu çip!” DİKKAT! Fotokopi tonerlerinin çipleri şeffaf bant şeklinde de olmaktadır.

Toner çipi üzerinde farklı sayılarda bakır levhalar vardır. Toner yazıcıya takılıp kapak kapatıldığında, toner çip konumunun tam karşılığında yazıcı tarafında var olan metal yaylar çipin bakır levhalarına temas eder ve kalibrasyon başlar. Yazıcı tarafında yaylar arızalı ise veya da toner çipinin bakır levhalarının yüzeyi herhangi bir yabancı madde ile kaplı ise temas olmayacağından toner çalışmaz. DİKKAT! Çipin yönü de önemlidir. Eğer çip ters takılırsa toner yine çalışmaz.

Bazı tonerlerin çipini takmak oldukça kolay iken bazıları da çok zordur. Öyle toner var ki, çipini değiştirmek için toneri tamamen parçalarına ayırmak gerekmektedir. Son dönemde üretilen tonerlerin çip yuvaları ise preslidir. Bu nevi tonerlerin çiplerini değiştirmek profesyonel işçilik gerektirir. DİKKAT! Çipi değiştireyim derken toneri kırabilirsiniz.

Drum Chip

Önemli Bilgi: Bazı yazıcılarda drum ile toner tümleşik iken bazılarında ayrıdır. Drum ünitesi (görüntüleme tamburu) tonerden ayrı olan yazıcılarda, toner gibi drum ünitesi üzerinde de bir çip vardır. Yazıcı ekranında “görüntüleme tamburunu değiştirin” uyarısın alındığında drum ünitesi ya orjinal veya sıfır muadil drum ünitesi alınarak değiştirilir ya da aynen toner dolumu gibi drum ünitesi de bakımdan geçirilip yenilenerek tekrar kullanılır. Drum kapasiteleri tonere göre yüksektir. Drum değişiklik uyarısı birkaç toner değiştikten sonra ekrana çıkar. Drum yenilendiğinde çipte yenisi ile değiştirilir. Sıfır drum ünitelerinin üzerinde zaten sıfır çip vardır. Drum hakkında daha detaylı bilgi için “Drum Ünitesi Nedir” başlıklı yazımızı incelemenizi öneririz…

DİKKAT! Samsung, Oki,.. bazı yazıcıların drum ünitelerinin çip yapısı oldukça farklıdır. Bu yazıcıların drum çipi sigorta kart şeklinde dizayn edilmiştir.

DİKKAT! Brother drum ünitelerinde çip yoktur. Bunlarda ise, drum ünitesi yenilenerek yazıcıya takılır ve yazıcı üzerinde menüden sıfırlama işlemi yapılır.

Sıkça Karşılaşılan Chip Hataları ve Çözümleri

• SAMSUNG yazıcıların çipli tonerleri yazıcıya takıldığından kırmızı ışık yanar, yazıcı hazıra geçmez. Çözüm çok basit; yazıcı kapağını bazı yazıcılarda bir bazılarında üç defa arka arkaya açıp kapatın. Bu işlem bazen birkaç defa tekrar edilir. Kalibrasyon başlar, yeşil ışık yanarak yazıcı hazıra geçmiş olur.
• Renkli HP yazıcıların çipli tonerleri yazıcıya takıldığında ekranda ‘Sarf Malzemesi Bellek Hatası’ yazar ve renklerin doluluk oranlarında soru işareti (?) belirir. Bu sorun, Siyah, Mavi, Sarı, Kırmızı renkli tonerlerden herhangi birinin yada bir kaçının yuvaya tam oturmamasından kaynaklanır. Toner yuvaya tam oturmadığında çip yaylara temas etmez. Toneri çıkartın, özellikle çipin konumunu ve çipin olduğu bölgede toner kasasını kontrol ederek yeniden yazıcıya takın.
• Renkli CANON yazıcıların çipli tonerleri yazıcıya takıldığında ekranda ‘Sevkiyat (nakliye) Kilitlerini Çıkarın’ yazar ve sorun olan renklerin üzerinde soru işareti (?) belirir. Bu sorunun iki nedeni vardır; çip yada toner kasası. Genellikle çip kaynaklıdır. Toneri çıkartın çip değişikliği yaparak tekrar takın.